Od stycznia 2021r. podatnicy mają możliwość zastosowania kursu walut na potrzeby podatku VAT na zasadach przewidzianych w ustawie o podatku dochodowym.
Ustawą z dnia 27 listopada 2020 r. o zmianie ustawy o podatku od towarów i usług oraz niektórych innych ustaw (Dz.U. z 2020 r. poz. 2419) określana jako SLIM VAT, wprowadzono możliwość stosowania na potrzeby VAT zasad przeliczania kwot określonych w walutach obcych zgodnie z zasadami określonymi w przepisach o podatku dochodowym. Na mocy art. 1 pkt. 5 ustawy zmieniającej dodano w art. 31a ustawy VAT ust. 2a – 2d.
Warto tu przypomnieć, że podstawowa zasada przeliczania kwot została określona w art. 31a ust. 1 oraz ust. 2. Zgodnie z ust. 1 w przypadku gdy kwoty stosowane do określenia podstawy opodatkowania są określone w walucie obcej, przeliczenia na złote dokonuje się według kursu średniego danej waluty obcej ogłoszonego przez Narodowy Bank Polski na ostatni dzień roboczy poprzedzający dzień powstania obowiązku podatkowego. Podatnik może wybrać sposób przeliczania tych kwot na złote według ostatniego kursu wymiany opublikowanego przez Europejski Bank Centralny na ostatni dzień poprzedzający dzień powstania obowiązku podatkowego; w takim przypadku waluty inne niż euro przelicza się z zastosowaniem kursu wymiany każdej z nich względem euro. Ust. 2 reguluje zasady przeliczania kwot w przypadku gdy podatnik wystawia fakturę przed powstaniem obowiązku podatkowego, a kwoty stosowane do określenia podstawy opodatkowania są określone na tej fakturze w walucie obcej. W tym przypadku przeliczenia na złote dokonuje się według kursu średniego danej waluty obcej ogłoszonego przez Narodowy Bank Polski na ostatni dzień roboczy poprzedzający dzień wystawienia faktury. Przepis ust. 1 zdanie drugie stosuje się odpowiednio.
Zgodnie z nowo dodanymi przepisami, kwoty stosowane do określenia podstawy opodatkowania określone w walucie obcej mogą być przeliczane przez podatnika na złote zgodnie z zasadami przeliczania przychodu określonego w walucie obcej wynikającymi z przepisów o podatku dochodowym, obowiązującymi tego podatnika na potrzeby rozliczania danej transakcji. Taka zasada wynika z art. 31a ust 2a ustawy VAT. Podatnik, który wybrał zasady przeliczania, o których mowa w ust. 2a, jest obowiązany do ich stosowania przez co najmniej 12 kolejnych miesięcy, licząc od miesiąca, w którym je wybrał. W przypadku rezygnacji z zasad przeliczania, o których mowa w ust. 2a, podatnik jest obowiązany do stosowania zasad przeliczania, o których mowa w art. 31a ust. 1 lub 2, przez co najmniej 12 kolejnych miesięcy, licząc od miesiąca następującego po miesiącu, w którym zrezygnował z zasad przeliczania, o których mowa w ust. 2a.
W przypadku gdy w okresie stosowania zasad przeliczania, o których mowa w ust. 2a, podatnik dokona transakcji niepodlegającej przeliczeniu zgodnie z tymi zasadami, jest on obowiązany do zastosowania dla tej transakcji zasad przeliczania, o których mowa w ust. 1 lub 2. Mowa tu o transakcjach które w podatku od towarów i usług rozliczane są przez nabywcę, takich jak wewnątrzwspólnotowe nabycie towarów czy import usług, jak również w przypadku otrzymania częściowych zaliczek. Brak jest tutaj możliwości zastosowania zasad wynikających z przepisów o podatku dochodowym, a zatem należy zastosować zasady określone w art. 31a ust. 1 lub 2. Przykładowe sytuacje wskazane powyżej zostały przytoczone w uzasadnieniu do ustawy zmieniającej. Wskazano tam również, że zróżnicowanie życia gospodarczego może również prowadzić do innych możliwych sytuacji, w których stosowanie zasad przeliczania przyjętych w podatku dochodowym nie będzie możliwe.
Sposób przeliczania przychodu określonego w walucie obcej wynikającymi z przepisów o podatku dochodowym, to sposób określony w art. 11a ust. 1 ustawy o podatku dochodowym od osób fizycznych oraz art. 12 ust. 2 ustawy o podatku dochodowym od osób prawnych.
Warto zwrócić uwagę, że art. 31a w ust. 3 oraz ust. 4 zawiera wyjątki od powyższych zasad. Zgodnie z ust. 3 w przypadku importu towarów przeliczenia na złote dokonuje się zgodnie z przepisami celnymi. Natomiast ust. 4 wskazuje, że w przypadku usług wstępu na imprezy masowe w rozumieniu ustawy z dnia 20 marca 2009 r. o bezpieczeństwie imprez masowych (Dz. U. z 2018 r. poz. 1870) kwoty stosowane do określenia podstawy opodatkowania wyrażone w walucie obcej mogą być przeliczane na złote zgodnie z przepisami celnymi stosowanymi na potrzeby obliczania wartości celnej importowanych towarów.
Zobacz również:
SLIM VAT – korekty in plus
SLIM VAT – prezenty
SLIM VAT – termin odliczenia
SLIM VAT – załącznik 15
SLIM VAT – limit MPP
SLIM VAT – WIS
Autor: Grzegorz Kusyk
Ekspert ds. rachunkowości podatkowej
e-mail: g.kusyk[at]exorgroup.pl
tel: 508 750 614