W związku z sytuacją epidemiczną i negatywnymi konsekwencjami spowodowanymi przez tzw. gospodarczy lockdown, wprowadzono szereg rozwiązań ogólnie określany mianem Tarczy Antykryzysowej.
Jednym z rozwiązań które weszło w życie było umorzenie składek ZUS z którego mogła skorzystać część osób. To z kolei wywołało niepewność w zakresie ujmowania tych składek w rachunku podatkowym przedsiębiorców i osób zatrudnionych. Sam sposób obliczania podatku nie uległ zmianie, skąd więc wzięły się wątpliwości? Otóż w mojej ocenie znaczenie miała przekonanie, że traktowanie umorzonych składek jak zapłaconych (ze środków podatnika), byłoby rozwiązaniem korzystnym dla podatnika, a pomoc realnie była by wyższa. Dość szybko sprawa się wyjaśniła, jednak dla potwierdzenia tego faktu, kwestia ta została poruszona w objaśnieniach podatkowych z dnia 21 lipca 2020 r. w sprawie nowych preferencji stosowanych w związku z ponoszeniem negatywnych konsekwencji ekonomicznych z powodu covid-19.
MF przypomina, że w zakresie wpływu na koszty uzyskania przychodów zwolnionych składek na ubezpieczenie społeczne od wynagrodzeń pracowników Tarcza Antykryzysowa nie wprowadziła zmian w sposobie obliczania zaliczek na podatek dochodowy od dochodów osiąganych przez przedsiębiorców. Nie zmienił się sposób uwzględniania przy ich obliczaniu składek na ubezpieczenia społeczne ani odliczania od podatku składki na ubezpieczenie zdrowotne.
Nadal obowiązuje ta sama zasada, zgodnie z którą przy obliczaniu zaliczki na podatek dochodowy od dochodów osiąganych przez przedsiębiorców uwzględniane są składki, określone w ustawie o systemie ubezpieczeń społecznych. Chodzi o składki zapłacone w roku podatkowym bezpośrednio na własne ubezpieczenia emerytalne, rentowe, chorobowe oraz wypadkowe podatnika oraz osób z nim współpracujących, a także potrącone w roku podatkowym przez płatnika ze środków podatnika. Żaden z przepisów Tarczy Antykryzysowej nie wprowadził zmian w zakresie obniżania wysokości podatku dochodowego o kwotę składki na ubezpieczenie zdrowotne opłaconej bezpośrednio przez podatnika bądź pobranej w roku podatkowym przez płatnika.
A zatem odliczeniu w podatku dochodowym podlegają tylko te wymienione wyżej składki na ubezpieczenia społeczne i ubezpieczenie zdrowotne, które przedsiębiorca zapłacił w roku podatkowym. Oznacz to, że przy obliczaniu podatku dochodowego nie mogą być uwzględnione składki na ubezpieczenia społeczne oraz ubezpieczenie zdrowotne, od opłacenia których podatnik został zwolniony.
Jednocześnie, odnosząc się do możliwości zaliczenia zwolnionych składek ZUS do kosztów uzyskania przychodu należy zauważyć, że składki na ubezpieczenie społeczne mogą zostać ujęte w kosztach uzyskania przychodów wówczas, gdy zostały faktycznie zapłacone o czym mowa w art. 23 ust. 1 pkt 55a ustawy PIT oraz odpowiednio w art. 15 ust. 4h ustawy CIT.
W związku z tym, jeśli przedsiębiorca zostanie zwolniony z opłacania składek na ubezpieczenia społeczne oraz ubezpieczenie zdrowotne, w związku ze skorzystaniem z przepisów w ramach tzw. Tarczy Antykryzysowej , tj. składki te zapłaci za niego państwo, to kwoty tych składek nie może odliczyć przy rozliczaniu podatku dochodowego, ani nie może ująć ich bezpośrednio w kosztach uzyskania przychodu.
Autor: Grzegorz Kusyk
Ekspert ds. rachunkowości podatkowej
e-mail: g.kusyk[at]exorgroup.pl
tel: 508 750 614