Faktury korygujące w walucie obcej - nowe zasady ustalania kursu walut

W ramach pakietu Slim VAT 3 wprowadzono przepisy regulujące zasady przeliczania waluty obcej w przypadku zmiany kwot stosowanych do określenia podstawy opodatkowania.

Ustawą z dnia 26 maja 2023 r. o zmianie ustawy o podatku od towarów i usług oraz niektórych innych ustaw (DZ.U. z 2023 poz. 1059) wprowadzono do ustawy VAT art. 31b, który reguluje zasady przeliczania walut obcych w przypadku korekty kwoty stanowiącej podstawę opodatkowania. Nowe zasady mają zastosowanie w przypadku faktur korygujących lub innych dokumentów/informacji które wskazują na zmianę podstawy opodatkowania, a nie stanowią faktury, gdyż zgodnie z przepisami kraju dostawcy takiego dokumentu nie stosuje się.

Nowy przepis obowiązuje od 1 lipca 2023r w brzmieniu:

Art. 31b.

2. W przypadku gdy podatnik wystawił fakturę korygującą, o której mowa w art. 106j ust. 3, a kwoty stosowane do określenia podstawy opodatkowania są wyrażone na tej fakturze korygującej w walucie obcej, przeliczenia na złote podatnik może dokonać według:

3. W przypadku gdy udzielono opustu lub obniżki ceny w odniesieniu do dostaw towarów lub świadczonych usług wykonanych w danym okresie na rzecz podatnika dokonującego wewnątrzwspólnotowego nabycia towarów lub podatnika, o którym mowa w art. 17 ust. 1 pkt 4 i 5, udokumentowanych fakturą dotyczącą tego okresu, przeliczenia na złote kwot wyrażonych na tej fakturze w walucie obcej podatnik może dokonać według:

4. Przepisów ust. 1 i 2 nie stosuje się, jeżeli do przeliczenia kwot stosowanych do określenia podstawy opodatkowania wyrażonych w walucie obcej podatnik wybrał zasady przeliczenia, o których mowa w art. 31a ust. 2a. W przypadku gdy w okresie stosowania zasad przeliczania, o których mowa w art. 31a ust. 2a, podatnik dokona transakcji niepodlegającej przeliczeniu zgodnie z tymi zasadami, jest on obowiązany do zastosowania dla tej transakcji zasad przeliczania, o których mowa w ust. 1 lub 2.

Art. 31b ust. 1 stanowi generalna zasadę, która wskazuje, że w przypadku faktur korygujących in plus oraz in minus, zastosowanie znajdzie kurs waluty obcej taki jaki właściwy był do przeliczenia kwot z faktury pierwotnej. W uzasadnieniu do projektu ustawy zmieniającej wskazano, że

„,Przyjęcie zasady przeliczania kursu waluty (dla potrzeb ustalenia podstawy opodatkowania) w oparciu o moment powstania obowiązku podatkowego (tzw. kurs historyczny) będzie w pełni odzwierciedlało regulacje unijne. Zgodnie bowiem z art. 91 ust. 2 akapit pierwszy dyrektywy VAT, w przypadku gdy kwoty stosowane do określenia podstawy opodatkowania transakcji innej niż import towarów są wyrażone w walucie innej niż waluta państwa członkowskiego, w którym następuje określenie tej wartości, jako kurs wymiany stosuje się ostatni zanotowany kurs sprzedaży, w chwili gdy VAT staje się wymagalny, na najbardziej reprezentatywnym rynku lub rynkach walutowych danego państwa członkowskiego, lub też kurs ustalony przez odniesienie do takiego rynku lub rynków, na warunkach określonych przez to państwo członkowskie. Przy przeliczaniu walut prawo UE odnosi się bowiem wprost do chwili wymagalności podatku, dlatego też zasadę tą należy również stosować w przypadku faktur korygujących (obok faktur pierwotnych).”

Art. 31b ust. 2 stanowi pewne odstępstwo od zasady generalnej, a jednocześnie jest uproszczeniem dla podatników wystawiających/otrzymujących zbiorcze faktury korygujące, dokumentujące dokonanie opustu lub obniżki ceny tj. wystawione zgodnie z art. 106j ust. 3 ustawy o VAT. Co ważne, podatnik z tego uproszczenia nie musi korzystać, jeśli będzie wolał zastosować zasadę generalną. W uzasadnieniu do projektu ustawy wskazano:

„,W sytuacji gdy podatnik zgodnie z art. 106j ust. 3 ustawy o VAT zdecyduje się na wystawienie zbiorczej faktury korygującej, z tytułu opustu lub obniżki ceny, nie będzie wówczas musiał stosować pierwotnego kursu zastosowanego do każdej z korygowanych transakcji. Przeliczenia na złote wskazanych w fakturze kwot określonych w walucie obcej podatnik będzie mógł dokonać według kursu średniego danej waluty obcej ogłoszonego przez Narodowy Bank Polski na ostatni dzień roboczy poprzedzający dzień wystawienia faktury korygującej (odpowiednio będzie mógł zastosować kurs średni EBC). Rozwiązanie będzie miało charakter fakultatywny, w takim przypadku podatnik będzie mógł zastosować jeden zbiorczy kurs do wszystkich korygowanych transakcji.”

Ważne! Zgodnie z art. 31b ust. 4 zasad określonych w art. 31b ust. 1 i ust. 2 nie stosuje się, jeżeli do przeliczenia kwot stosowanych do określenia podstawy opodatkowania wyrażonych w walucie obcej podatnik wybrał zasady przeliczenia, o których mowa w art. 31a ust. 2a (zasady stosowane w podatku dochodowym). Natomiast zasady wskazane w tych przepisach stosuje się również u tych podatników, w takim zakresie w jakim do transakcji nie mogły być zastosowane zasady przeliczania określone w przepisach o podatku dochodowym.

Art. 31b ust. 3 stanowi analogiczny przepis jak w przypadku art. 31b ust. 2. przypadku przyznania opustu lub obniżki i otrzymania przez podatnika zbiorczej faktury korygującej takie transakcje, dokonane w warunkach, o których mowa w art. 17 ust. 1 pkt 4–5 ustawy o VAT, oraz w przypadku dokonania przez tego podatnika wewnątrzwspólnotowego nabycia towarów. W uzasadnieniu do projektu ustawy czytamy

„,Podatnik nie będzie zobowiązany stosować pierwotnego kursu w odniesieniu do każdej z korygowanych transakcji. Jeżeli wystawiona zostanie faktura zbiorcza korygująca dokonane w danym okresie transakcje, podatnik będzie mógł dokonać przeliczenia na złote kwot określonych w walucie obcej wykazanych na tej fakturze według kursu średniego waluty obcej na ostatni dzień roboczy poprzedzający dzień wystawienia faktury korygującej. Również w tym przypadku rozwiązanie będzie miało charakter fakultatywny (adekwatnie jak w ust. 2, podatnik będzie mógł zastosować jeden zbiorczy kurs do wszystkich korygowanych transakcji albo stosować szereg odrębnych kursów walut w odniesieniu do każdej z tych transakcji). W przypadku transakcji dokonanych w warunkach, o których mowa w art. 17 ust. 1 pkt 4–5 ustawy o VAT, możliwa jest sytuacja, iż kontrahent spoza Unii Europejskiej nie wystawi faktury bądź faktury korygującej np. dlatego, iż w kraju jego siedziby nie obowiązuje podatek o podobnym charakterze do podatku od wartości dodanej (dodać należy, iż art. 31b ust. 3 odnosi się do zagranicznych dokumentów, odpowiadających funkcjom faktury zbiorczej – finalna forma bądź nazewnictwo tego dokumentu jest zależne od ustawodawstwa innego państwa). W odniesieniu do takiej sytuacji nie znajdą zastosowania powyższe zasady przeliczania kursów walut. W przypadku, gdy taki zagraniczny kontrahent nie wystawi faktury dokumentującej udzielenie opustu lub obniżkę ceny, co oczywiste nie będzie też istniała data, w oparciu o którą należałoby ustalić kurs przeliczeniowy waluty (tj. ostatni dzień roboczy poprzedzający dzień wystawienia faktury korygującej). Analogiczne zasady będą miały również zastosowanie, jeżeli kontrahent z państwa członkowskiego UE nie wystawi faktury dokumentującej udzielenie opustu lub obniżkę ceny. W przypadku niemożności zastosowania projektowanego art. 31b ust. 3 ustawy o VAT, dla potrzeb ustalenia prawidłowego kursu walutowego będzie miał zastosowanie projektowany art. 31b ust. 1 tej ustawy.”

O projektowanych zmianach pisałem już wcześniej w artykule z 08.08.2022r.

Autor: Grzegorz Kusyk
Ekspert ds. rachunkowości podatkowej
e-mail: g.kusyk[at]exorgroup.pl
tel: 508 750 614

Faktury korygujące w walucie obcej – nowe zasady ustalania kursu walut

W ramach pakietu Slim VAT 3 wprowadzono przepisy regulujące zasady przeliczania waluty obcej w przypadku zmiany kwot stosowanych do określenia podstawy opodatkowania.

pliki Cookies