Skrótem LIBOR (ang. London Interbank Offered Rate) określa się stopę oprocentowania na rynku międzybankowym w Londynie. Stawkę LIBOR wylicza się na bazie wartości deklarowanych przez największe banki działające na tym rynku, a następnie (po odrzuceniu wartości skrajnych) wylicza się na bazie tych danych średnią. Wskazywano wielokrotnie, że tak określona stawka oprocentowania jest podatna na manipulacje i nietypowe odczyty (jeśli będzie ich więcej niż 2 skrajne, odrzucane z automatu wartości). Obawy te zostały potwierdzone w wyniku ujawnienia w 2012 r. manipulacji wysokością LIBOR. Po aferze manipulacyjnej zmieniła się instytucja publikującą stawkę LIBOR: obecnie robi to FCA, czyli Financial Conduct Authority, podczas gdy jeszcze w 2013 r. robiła to BBA, czyli British Bankers Association.
W 2017 r. Andrew Bailey, czyli szef FCA, zapowiedział, że stawka LIBOR będzie publikowana do końca 2021 r. Jest to nader istotna informacja nie tylko dla inwestorów i banków, ale także dla przedsiębiorców i konsumentów. Wynika to z faktu, iż stawka LIBOR jest parametrem pojawiającym się w szereg umów oraz porozumień, w szczególności umów kredytu lub pożyczki w walucie obcej. Do stawki LIBOR odwołuje się też Obwieszczenie Ministra Finansów z dnia 21 grudnia 2018 r. w sprawie ogłoszenia rodzaju bazowej stopy procentowej i marży dla potrzeb cen transferowych w zakresie podatku dochodowego od osób fizycznych i podatku dochodowego od osób prawnych (M.P. 2018 poz. 1286), które wskazuje warunki progowe dla pożyczek wewnątrzgrupowych, jeśli te miałyby zostać objęte zasadą safe hourbor w zakresie TPD. Do stawki LIBOR odwołują się też umowy hipotecznych kredytów frankowych, przy czym warto zwrócić uwagę, czy umowy te (zwłaszcza starsze) nie wskazują jeszcze BBA jako instytucji publikującej LIBOR, a więc czy nie wskazują podmiotu, który nie jest odpowiedzialny za publikację LIBOR już od kilku lat.
Obecnie trwają dyskusje, czym zastąpić od 2022 r. LIBOR, a także jak likwidacja LIBOR wpłynie na sposób realizacji (a być może nawet na ważność) umów frankowych lub innych umów, które nie zostaną aneksowane do końca 2021 r. tak, aby w miejsce stawki LIBOR wprowadzić inną kategorię.
Z wypowiedzią Anrew Baileya z 2017 r. o planach względem LIBOR można się zapoznać tutaj: https://www.fca.org.uk/news/speeches/the-future-of-libor.
Autor: dr Agnieszka Wójcik
Ekspert ds. controllingu i finansów
e-mail: a.wojcik[at]exorgroup.pl
tel: 504 724 416