Nie jest rzadkością, że podatnicy otrzymują faktury z kwotami wyrażonymi w walutach obcych. Muszą oni przeliczyć je na walutę krajową i tu powstają wątpliwości dotyczące sposobu przeliczania.
Zasada ogólna
Wątpliwości powinien rozwiać art. 31a ustawy z dnia 11 marca 2004 r. o podatku od towarów i usług (dalej: ustawa VAT), ponieważ to on reguluje kwestie związane z przeliczaniem kwot wyrażonych w walutach obcych stosowanych do określenie podstawy opodatkowania w podatku VAT. Tu ustawodawca daje nam wybór jaki kurs waluty mamy zastosować, a wybór ogranicza się do dwóch możliwości:
- przeliczenia na złote dokonuje się według kursu średniego danej waluty obcej ogłoszonego przez Narodowy Bank Polski na ostatni dzień roboczy poprzedzający dzień powstania obowiązku podatkowego,
- przeliczenia na złote dokonuje się według ostatniego kursu wymiany opublikowanego przez Europejski Bank Centralny na ostatni dzień poprzedzający dzień powstania obowiązku podatkowego; w takim przypadku waluty inne niż euro przelicza się z zastosowaniem kursu wymiany każdej z nich względem euro.
Wystawienie faktury przed powstaniem obowiązku podatkowego
Nieco inaczej sytuacja będzie wyglądała, gdy faktura zostanie wystawiona przed dniem powstania obowiązku podatkowego. Podatnik nie będzie miał technicznej możliwości zastosowania kursu z dnia poprzedzającego dzień powstania obowiązku podatkowego, bo ten kurs nie będzie jeszcze znany (o ile faktura nie jest wystawiona dzień przed powstaniem obowiązku podatkowego po godzinie ogłoszenia kursu, ale ten fakt nie ma tu istotnego znaczenia). W tej sytuacji przeliczenia na złote dokonuje się według kursu średniego danej waluty obcej ogłoszonego przez Narodowy Bank Polski na ostatni dzień roboczy poprzedzający dzień wystawienia faktury, lub według ostatniego kursu wymiany opublikowanego przez Europejski Bank Centralny na ostatni dzień poprzedzający dzień powstania obowiązku podatkowego
Import towarów
Art. 31a ust. 2 ustawy VAT wskazuje, że w przypadku importu towarów przeliczenia na złote dokonuje się zgodnie z przepisami celnymi. Zgodnie z art. 11 ustawy z dnia 19 marca 2004 r. Prawo celne, w celu ustalenia wartości celnej stosuje się bieżące kursy średnie walut obcych ogłaszane przez Narodowy Bank Polski.
Usługi wstępu na imprezy masowe
W przypadku usług wstępu na imprezy masowe w rozumieniu ustawy z dnia 20 marca 2009 r. o bezpieczeństwie imprez masowych (Dz. U. z 2018 r. poz. 1870) kwoty stosowane do określenia podstawy opodatkowania wyrażone w walucie obcej mogą być przeliczane na złote zgodnie z przepisami celnymi stosowanymi na potrzeby obliczania wartości celnej importowanych towarów. W tym przypadku będzie to w oparciu o średni kurs NBP który jest wyliczany i publikowany w przedostatnią środę każdego miesiąca i stosowany przez cały następny miesiąc kalendarzowy.
Jak wyliczany jest kurs średni?
Zgodnie z uchwałą nr 51/2002 Zarządu Narodowego Banku Polskiego z dnia 23 września 2002 roku w sprawie sposobu wyliczania i ogłaszania bieżących kursów walut obcych będącą załącznikiem do obwieszczenia Prezesa Narodowego Banku Polskiego z dnia 8 czerwca 2017 r. (poz. 15), NBP ogłasza bieżące kursy średnie walut w dniu ich wyliczenia (§ 8). Kursy walut z najpopularniejszej tabeli A wyliczane są w oparciu o kurs euro, a ten z kolei wyliczany jest jako kurs EUR w złotych, wyliczany na godzinę 11.00 na podstawie kursów rynkowych. Ogłoszenie tych kursów następuje pomiędzy godziną 11:45 i 12:15.
Autor: Grzegorz Kusyk
Ekspert ds. rachunkowości podatkowej
e-mail: g.kusyk[at]exorgroup.pl
tel: 508 750 614