Epidemia koronawirusa coraz mocniej odbija się na gospodarce. Część przedsiębiorstw ma teraz przymusowy przestój (np. dyskoteki, siłownie, sklepy odzieżowe w galeriach handlowych, prywatne przedszkola), część przymusowo musiała ograniczyć działalność (np. restauracje, bary), a część straciła klientów w związku z ograniczeniem ruchu i obawą bliskich kontaktów (np. zakłady fryzjerskie, zakłady kosmetyczne, warsztaty samochodowe, kwiaciarnie, gabinety stomatologiczne). Jeszcze inni odczuwają silny spadek obrotów (np. hotele czy adwokaci w związku z odwołaniem znacznej części rozpraw).
W związku z coraz trudniejszą sytuacją przedsiębiorców z wielu stron płyną głosy o sformalizowanej pomocy dla nich. Rząd zapowiedział już wprowadzenie ustawą specjalnej tarczy antykryzysowej. Proponowane rozwiązania według zapowiedzi mają obejmować m. in. możliwość uzyskania pożyczek do 5 tys. PLN przez mikroprzedsiębiorców, dopłaty BGK do odsetek od kredytów, wydłużenie zasiłku opiekuńczego dla rodziców dzieci do lat 8 czy wydłużenie ważności okresowych badań lekarskich. Pełen wykaz rządowych propozycji jest dostępny na stronie https://www.gov.pl/web/rozwoj/tarcza-antykryzysowa-ma-ochronic-firmy-i-pracownikow-przed-skutkami-epidemii-koronawirusa Oczywiście na chwilę obecną nie wiadomo, czy wszystkie z propozycji i w jakim zakresie faktycznie znajdą się w specjalnej ustawie o pomocy dla przedsiębiorców. Należy też pamiętać, że pomoc ta jest dedykowana tylko tym firmom, które będą w stanie udowodnić, że mocno ucierpiały z tytułu epidemii. Na chwilę obecną mówi się, że ocena będzie następowała na podstawie kryterium przychodowego, podczas gdy kwestia opóźnień w płatnościach, a więc załamania się płynności przedsiębiorstwa wydaje się bardziej istotna. Wynika to z faktu, iż rzadko kiedy bezpośrednią przyczyną upadłości jest spadek rentowności, tutaj jako przyczyna dominuje co do zasady utrata płynności.
Rozwiązaniem już dostępnym jest odroczenie płatności wobec ZUS do 3 miesięcy. Wnioski wraz z podstawowymi informacjami są dostępne na stronie https://www.zus.pl/o-zus/aktualnosci/-/publisher/aktualnosc/1/ulgi-dla-przedsiebiorcow-w-zwiazku-z-koronawirusem/3223283 Kształt wniosków oraz ich zakres informacyjny już stały się przedmiotem krytyki ze względu na znaczną szczegółowość i rozbudowaną formę. Wymagane formularzem informacje sięgają głęboko w te obszary informacyjne, do których ZUS wcześniej nie miał dostępu. Przykładowo przedsiębiorca, który nie prowadzi pełnej księgowości, musi wykazać, jakie miał zobowiązania prywatne na koniec 2017 r., 2018 r. i 2019 r. Informacje te są wymagane w części pn. „Ocena jakościowa przedsiębiorcy”. Wnioski podlegają indywidualnemu rozpatrywaniu, więc nie każdy wnioskujący uzyska wnioskowaną pomoc. Dodatkowo odroczenie płatności wobec ZUS ma charakter pomocy de minimis, co z kolei wpływa ma możliwość wykorzystania innych źródeł pomocy dla przedsiębiorców, ale także może zablokować uzyskanie teraz pomocy, jeśli przedsiębiorca wykorzystał już przysługujący mu limit pomocy de minimis.
Wielu prezydentów miast również deklaruje pomoc samorządową dla przedsiębiorców, jednak do deklaracji tych należy podejść dość krytycznie. Przykładowo proponowany Lubelski Pakiet Wsparcia Lokalnych Przedsiębiorców zawiera 5 punktów, z czego aż 3 wymagają zmian w treści ustaw. Dotyczy to odroczenia terminów zapłaty podatków lokalnych / rozłożenia ich na raty, odroczenia terminu zapłaty za wieczyste użytkowania oraz rozłożenia na raty opłaty za wieczyste użytkowanie. Z treścią listu Prezydenta Miasta Lublin z dnia 19 marca 2020 r. w przedmiocie samorządowego wsparcia w Lublinie można się zapoznać tutaj: https://lublin.eu/mieszkancy/zdrowie/aktualnosci/aktualna-sytuacja-w-lublinie-w-zwiazku-z-koronawirusem-20-03,201,1345,1.html
Źródło: https://www.zus.pl/o-zus/aktualnosci/-/publisher/aktualnosc/1/ulgi-dla-przedsiebiorcow-w-zwiazku-z-koronawirusem/3223283, dostęp z dnia 22 marca 2020 r.
Autor: dr Agnieszka Wójcik
Ekspert ds. controllingu i finansów
e-mail: a.wojcik[at]exorgroup.pl
tel: 504 724 416