Wyróżnia się pięć podstawowych grup metod wyceny przedsiębiorstw: metody majątkowe, metody dochodowe, metody porównawcze, metody mieszane i tzw. metody inne. Każda grupa obejmuje szereg metod, które są zbliżone do siebie pod względem przyjmowanych założeń, stosowanej metodologii oraz katalogu wad i zalet.
Podstawowym założeniem przyjmowanym w metodach majątkowym jest uznanie wartości netto majątku za dobry nośnik informacji o wartości przedsiębiorstwa. Tym samym utożsamia się wartość przedsiębiorstwa z wartością aktywów, jakie przedsiębiorstwo posiada na własność, przy jednoczesnym uwzględnieniu ciążących na przedsiębiorstwie zobowiązaniach już istniejących (np. metoda aktywów netto) lub też przyszłych (metoda likwidacyjna). Metody z tej grupy bazują na danych historycznych i pomijają całkowicie potencjał przedsiębiorstwa do dalszego rozwoju oraz generowania w przyszłości przepływów pieniężnych.
W przypadku metod dochodowych podstawowym założeniem jest powiązanie wartości przedsiębiorstwa z jego zdolnością do generowania dodatnich przepływów pieniężnych. Oznacza to, że integralnym elementem wycen realizowanych metodami dochodowymi jest prognoza kluczowych kategorii finansowych, koniecznych do zrealizowania wyceny. Najpopularniejszą metodą spośród metod dochodowych jest metoda zdyskontowanych przepływów pieniężnych (DCF), która wykorzystuje wartość przyszłych prognozowanych przepływów netto, które z kolei są szacowane na podstawie prognozy finansowej przedsiębiorstwa.
Metody porównawcze bazują na założeniu, że podobne podmioty mają podobną wartość. Główną trudnością tej grupy metod jest dobór podmiotów tak, aby faktycznie można było je uznać za porównywalne we wszystkich kluczowych aspektach (np. profil działalności, model biznesowy, skala działalności) oraz wskaźników stanowiących najlepszy nośnik informacji o wartości przedsiębiorstwa, a także dobór wag dla podmiotów i wskaźników.
Metody mieszane częściowo niwelują wady metod majątkowych (zbytnie poleganie na danych historycznych) i metod dochodowych (duża wrażliwość na przyjęte założenia) przyjmując, że wartość przedsiębiorstwa to średnia ważona wartości uzyskanych z wycen, najczęściej metodą majątkową i metodą dochodową.
Metody inne mają znaczenie marginalne, zarówno w ujęciu teoretycznym jak i praktycznym.
Autor: dr Agnieszka Wójcik
Ekspert ds. controllingu i finansów
e-mail: a.wojcik[at]exorgroup.pl
tel: 504 724 416