Wysoka inflacja wpływa na podatek od spadków i darowizn. Od 13 października 2022 r. zmianie ulegają limity i skale podatkowe w podatku od spadków i darowizn.
Zasady opodatkowania spadków i darowizn określone zostały w ustawie z dnia 28 lipca 1983 r. o podatku od spadków i darowizn (Dz. U. 2021r. poz. 1043). W przypadku wysokiej inflacji limity określone w ustawie szybko stałyby się oderwanymi od realiów życiowych, dlatego ustawodawca przewidział mechanizm wymuszający aktualizowanie tych limitów w przypadku podwyższonej inflacji. Delegacje ustawową w tym zakresie ma minister właściwy do spraw finansów publicznych. Art. 17 ustawy wskazuje, że kwoty wartości rzeczy i praw majątkowych zwolnione od podatku, określone w art. 4 ust. 1 pkt 5, oraz niepodlegające opodatkowaniu, określone w art. 9 ust. 1, a także przedziały nadwyżki kwot wartości rzeczy i praw majątkowych podlegających opodatkowaniu, określone w art. 15 ust. 1, podwyższa się w przypadku wzrostu cen towarów nieżywnościowych trwałego użytku o ponad 6%, w stopniu odpowiadającym wzrostowi tych cen. Na podstawie tego przepisu minister właściwy do spraw finansów publicznych ustala, w drodze rozporządzenia, kwoty wartości rzeczy i praw majątkowych zwolnione od podatku i niepodlegające opodatkowaniu, oraz skale podatkowe, z uwzględnieniem zasad określonych w tym przepisie.
Na podstawie art. 17 ust. 4 ustawy z dnia 28 lipca 1983 r. o podatku od spadków i darowizn, minister finansów wydał rozporządzenie z dnia 10 października 2022 r. w sprawie ustalenia kwot wartości rzeczy i praw majątkowych zwolnionych od podatku od spadków i darowizn i niepodlegających opodatkowaniu tym podatkiem oraz skal podatkowych, według których oblicza się ten podatek (Dz. U. 2022 r. poz. 2084), które weszło w życie 13 października 2022r.
Zmianie uległy kwoty wskazane w art. 4 ust. 1 pkt 5, w ten sposób że zwalnia się od podatku nabycie w drodze darowizny pieniędzy lub innych rzeczy przez osobę zaliczoną do I grupy podatkowej w wysokości nieprzekraczającej 10 434 zł (wcześniej 9 637 zł) od jednego darczyńcy, a od wielu darczyńców łącznie nie więcej niż 20 868 zł (wcześniej 19274 zł) w okresie 5 lat od daty pierwszej darowizny, jeżeli pieniądze te lub rzeczy obdarowany przeznaczy w okresie 12 miesięcy od dnia ich otrzymania na wkład budowlany lub mieszkaniowy do spółdzielni, budowę domu jednorodzinnego, nabycie lokalu mieszkalnego stanowiącego odrębną nieruchomość albo spłatę zabezpieczonego hipoteką kredytu mieszkaniowego wraz z odsetkami.
Ponadto w art. 9 zmianie uległy kwoty czystej wartości nabytych rzeczy i praw majątkowych niepodlegające opodatkowaniu, określone w art. 9 ust. 1 ustawy o podatku od spadków i darowizn. W konsekwencji tej zmiany opodatkowaniu podlega nabycie przez nabywcę, od jednej osoby, własności rzeczy i praw majątkowych o czystej wartości przekraczającej:
- 10 434 zł – jeżeli nabywcą jest osoba zaliczona do I grupy podatkowej;
- 7 878 zł – jeżeli nabywcą jest osoba zaliczona do II grupy podatkowej;
- 5 308 zł – jeżeli nabywcą jest osoba zaliczona do III grupy podatkowej.
Rozporządzenie zmienia również Skale podatkowe, o których mowa w art. 15 ust. 1 ustawy o podatku od spadków i darowizn, które od 13 października 2022 r. wynoszą:
Kwoty nadwyżki w zł | Podatek wynosi | ||
ponad | do | ||
1) od nabywców zaliczonych do I grupy podatkowej | |||
11 128 | 3% | ||
11 128 | 22 256 | 333 zł 90 gr i 5% od nadwyżki ponad 11 128 zł | |
22 256 | 890 zł 30 gr i 7% od nadwyżki ponad 22 256 zł | ||
2) od nabywców zaliczonych do II grupy podatkowej | |||
11 128 | 7% | ||
11 128 | 22 256 | 779 zł i 9% od nadwyżki ponad 11 128 zł | |
22 256 | 1780 zł 60 gr i 12% od nadwyżki ponad 22 256 zł | ||
3) od nabywców zaliczonych do III grupy podatkowej | |||
11 128 | 12% | ||
11 128 | 22 256 | 1335 zł 40 gr i 16% od nadwyżki ponad 11 128 zł | |
22 256 | 3115 zł 90 gr i 20% od nadwyżki ponad 22 256 zł |
Autor: Grzegorz Kusyk
Ekspert ds. rachunkowości podatkowej
e-mail: g.kusyk[at]exorgroup.pl
tel: 508 750 614