Nowelizacja przepisów VAT to ciąg dalszy prac mających na celu uszczelnienie tego podatku. Wypowiedzi medialne nie pozostawiają cienia wątpliwości, że jest to priorytet Ministerstwa Finansów.
O tym, że planowane są zmiany dotyczące kas rejestrujących wiemy już od dawna. Z niektórych zmian wycofano się (przynajmniej na razie), zaś inne zostały wprowadzone. Niektóre zmiany mają charakter raczej porządkujący, jak chociażby kwestia przyporządkowania oznaczeń literowych do stawek podatku VAT i zwolnienia z podatku o czym szerzej pisałem wcześniej. Wprowadzono również nowy obowiązek związany z koniecznością zapoznania osób prowadzących u podatnika ewidencję przy zastosowaniu kasy rejestrującej z informacją o zasadach ewidencji obejmującą podstawowe zasady prowadzenia ewidencji i wystawiania paragonu fiskalnego oraz skutki ich nieprzestrzegania.
Bardziej przełomowe jest jednak wprowadzenie kas rejestrujących online, które będą łączyły się z Centralnym Repozytorium Kas. Cel nowego rozwiązania nie był trudny do przewidzenia. W uzasadnieniu do projektu ustawy wskazuje się na fakt, że podatek VAT jest najważniejszym źródłem dochodów budżetu państwa. Nie dziwi więc fakt, że Ministerstwo Finansów kładzie tak duży nacisk na ciągłe jego uszczelnianie. Nowe kasy fiskalne mają mieć wbudowaną funkcjonalność pozwalającą na bezpośrednie przesyłanie danych z kasy rejestrującej do Centralnego Repozytorium Faktur. Ma to być w pełni zautomatyzowane i nie wymagać od użytkownika dodatkowych działań. Przesyłane będą informacje o każdej transakcji zaewidencjonowanej na kasie rejestrującej, ze szczegółami pozwalającymi na ustalenie wysokości podstawy opodatkowania i kwot podatku należnego, stawki podatku, rodzaju towaru/usługi, a także czasu i miejsca instalacji kasy. Zbierane dane będą analizowane w celu zwiększenia skuteczności kontroli i eliminacji szarej strefy w zakresie nieewidencjonowania sprzedaży.
Podatnicy nadal będą mogli korzystać z ulgi na zakup kas rejestrujących. Art. 111 ust. 4 ustawy o podatku od towarów i usług (dalej: ustawa VAT), został istotnie przemodelowany. Prawo do uzyskania ulgi na zakup kasy rejestrującej przysługuje podatnikom, u których powstał obowiązek prowadzenia ewidencji i którzy rozpoczęli prowadzenie ewidencji w obowiązujących terminach przy zastosowaniu kas online, jak również podatnikom u których nie powstał obowiązek prowadzenia ewidencji sprzedaży i którzy rozpoczęli prowadzenie ewidencji sprzedaży przy zastosowaniu kas rejestrujących online, oraz dotychczas nie używali kas rejestrujących lub kas, o których mowa w art. 145a ust. 1 [kasy z elektronicznym lub papierowym zapisem kopii], do prowadzenia ewidencji sprzedaży.
Ulga na zakup kasy to prawo do odliczenia od podatku należnego kwoty wydanej na zakup każdej z kas rejestrujących, w wysokości 90% jej ceny zakupu (bez podatku), nie więcej jednak niż 700 zł. W ustawie przyjęto założenie, że kasa online została zakupiona w związku z powstaniem obowiązku i rozpoczęciem prowadzenia ewidencji, jeżeli zakup nastąpił nie później niż w terminie 6 miesięcy od dnia rozpoczęcia prowadzenia tej ewidencji. Wynika z tego, że ulga będzie dotyczyła kas kupionych w okresie pól roku od rozpoczęcia ewidencji, co daje podatnikowi większe możliwości. Należy przy tym pamiętać, że „dofinansowanie” dotyczy wyłącznie zakupu kas online. Takie rozwiązanie ma na celu przyspieszenie wprowadzania nowych typów kas rejestrujących.
Podatnicy nadal w niektórych przypadkach będą zobowiązani do zwrotu otrzymanego dofinansowania na zakup kas rejestrujących. W art. 111 ust 6 wprowadzono pozornie kosmetyczną, ale jednak ważną zmianę. Dotyczy ona zastąpienia zwrotu „zaprzestaną ich używania” na „zakończą działalność gospodarczą”. Zniknie w ten sposób problem interpretacyjny tego przepisu związany m.in. z zawieszeniem działalności gospodarczej. Należy pamiętać również o obowiązkowych przeglądach technicznych, gdyż jest to przesłanka do zwrotu otrzymanej ulgi. To była zasadniczo marchewka, ale jest tez kij. Ustawodawca dodał do art. 111 ust. 6ka, który mówi, że w przypadku gdy podatnik nie podda kasy rejestrującej w określonych terminach obowiązkowemu przeglądowi technicznemu przez właściwy podmiot prowadzący serwis, naczelnik urzędu skarbowego nakłada, w drodze decyzji, na podatnika karę pieniężną w wysokości 300 zł. Ta sama kara została również wprowadzona w art. 145a ust. 10.
W art. 145b ustawy VAT, wprowadzono harmonogram wprowadzania obowiązku zmiany kas „starego typu” na kasy online.
Podatnicy mogą prowadzić ewidencję sprzedaży przy zastosowaniu kas rejestrujących z elektronicznym lub papierowym zapisem kopii w terminie:
1. do dnia 31 grudnia 2019 r.:
- usługi naprawy pojazdów silnikowych oraz motorowerów, w tym naprawy opon, ich zakładania, bieżnikowania i regenerowania, oraz w zakresie wymiany opon lub kół dla pojazdów silnikowych oraz motorowerów,
- sprzedaż benzyny silnikowej, oleju napędowego, gazu przeznaczonego do napędu silników spalinowych;
- do dnia 30 czerwca 2020 r.:
- usługi związane z wyżywieniem wyłącznie świadczonych przez stacjonarne placówki gastronomiczne, w tym również sezonowo, oraz usług w zakresie krótkotrwałego zakwaterowania,
- sprzedaż węgla, brykietu i podobnych paliw stałych wytwarzanych z węgla, węgla brunatnego, koksu i półkoksu przeznaczonych do celów opałowych
- do dnia 31 grudnia 2020 r. – do świadczenia usług:
- fryzjerskich,
- kosmetycznych i kosmetologicznych,
- budowlanych,
- w zakresie opieki medycznej świadczonej przez lekarzy i lekarzy dentystów,
- prawniczych,
- związanych z działalnością obiektów służących poprawie kondycji fizycznej – wyłącznie w zakresie wstępu.
Ustawodawca zakłada możliwość przedłużenia tych termin, w przypadku gdyby było to podyktowane względami techniczno-organizacyjnymi.
Pozostali podatnicy mogą używać kas rejestrujących starego typu do czasu ich wyeksploatowania lub konieczności wymiany pamięci fiskalnej w przypadku kas z papierowym zapisem kopii.
Autor: Grzegorz Kusyk
Ekspert ds. rachunkowości podatkowej
e-mail: g.kusyk[at]exorgroup.pl
tel: 508 750 614